حسین پناهی
میزی برای کار، کاری برای تخت، تختی برای خواب، خوابی برای جان، جانی برای مرگ، مرگی برای یاد، یادی برای سنگ
میزی برای کار، کاری برای تخت، تختی برای خواب، خوابی برای جان، جانی برای مرگ، مرگی برای یاد، یادی برای سنگ
آ-----------
سرپنهان است اندر زیر و بم
فاش اگر گویم جهان بر هم زنم
با لب دمساز خود دمساز خود گر جفتمی
همچو نی من گفتنیها گفتنیها گفتمی
هر که او از همزبانی شد جدا شد جدا.....
بینوا شد گرچه دارد صد نوا صد نوا.........
چون که گل رفت و گلستان در گذشت
نشنوی دیگر زبلبل سرگذشت؟!
چون که گل رفت و گلستان شد خراب
بوی گل را از که گیرم از گلاب
بوی گل را ......... از که گیرم ازگلاب
تحریر مثنوی
پسر دایی خوبم نجات کریمی چه زود رفتی و مرا با خاطرات قشنگت تنها
گذاشتی یادت بخیر و روحت شادمانه باد.
شب یَلدا یا شب چلّه یکی از جشنهای کهن ایرانی است.[۱] در این جشن،طی شدن بلندترین شب سال در نیمکرهٔ شمالی گرامی داشته میشود. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق میشود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن میگیرند. این شب در نیمکره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیشتر و طول شب کوتاهتر میشود.
واژهٔ «یلدا» ریشهٔ سریانی دارد و بهمعنای «ولادت» و «تولد» است. منظور از تولد، ولادت خورشید (مهر/میترا) است. رومیان آن را ناتالیس آنایکتوس یعنی روز تولد مهر شکستناپذیر مینامند.[۲] ابوریحان بیرونی از این جشن با نام «میلاد اکبر» نام برده و منظور از آن را «میلاد خورشید» دانستهاست.[۳]
چلّه ، دو موقعیت گاهشمارانه در طول یک سال خورشیدی با کارکردهای فرهنگ عامه، یکی در آغاز تابستان (تیرماه) و دیگری در آغاز زمستان (دی ماه)، هریک متشکل از دو بخش بزرگ (چهل روز) و کوچک (بیست روز). واژه چلّه برگرفته از چهل (معین، ذیل واژه) و مخفف «چهله» و صرفآ نشاندهنده گذشت یک دوره زمانی معین (و نه الزامآ چهل روزه) است.[۴]
چله و جشنهایی که در این شب برگزار میشود، یک سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل میداد و در طول سال با سپری شدن فصلها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیتهای خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.
آنان ملاحظه میکردند که در بعضی ایام و فصول روزها بسیار بلند میشود و در نتیجه در آن روزها، از روشنی و نور خورشید بیشتر میتوانستند استفاده کنند. این اعتقاد پدید آمد که نور و روشنایی و تابش خورشید نماد نیک و موافق بوده و با تاریکی و ظلمت شب در نبرد و کشمکشاند. مردم دوران باستان و از جمله اقوام آریایی، از هند و ایرانی - هند و اروپایی، دریافتند که کوتاهترین روزها، آخرین روز پاییز و شب اول زمستان است و بلافاصله پس از آن روزها به تدریج بلندتر و شبها کوتاهتر میشوند، از همین رو آنرا شب زایش خورشید نامیده و آنرا آغاز سال قرار دادند.[۵] بدینسان در دوران کهن فرهنگ اوستایی، سال با فصل سرد شروع میشد و در اوستا، واژه Sareda, Saredha «سَرِدَ» یا «سَرِذَ» که مفهوم «سال» را افاده میکند، خود به معنای «سرد» است و این به معنی بشارت پیروزی اورمزد بر اهریمن و روشنی بر تاریکی است.[۶] در آثارالباقیه ابوریحان بیرونی، ص ۲۵۵، از روز اول دی ماه، با عنوان «خور» نیز یاد شدهاست و در قانون مسعودی نسخه موزه بریتانیا در لندن، «خُره روز» ثبت شده، اگرچه در برخی منابع دیگر «خرم روز» نامیده شده است.[۷] در برهان قاطع ذیل واژه «یلدا» چنین آمده است:[۸]
تاریکی نماینده اهریمن بود و چون در طولانیترین شب سال، تاریکی اهریمنی بیشتر میپاید، این شب برای ایرانیان نحس بود و چون فرا میرسید، آتش میافروختند تا تاریکی و عاملان اهریمنی و شیطانی نابود شده و بگریزند، مردم گرد هم جمع شده و شب را با خوردن، نوشیدن، شادی و پایکوبی و گفتگو به سر میآوردند و خوانی ویژه میگستردند، هرآنچه میوه تازه فصل که نگاهداری شده بود و میوههای خشک در سفره مینهادند. سفره شب یلدا، «میَزد» Myazd نام داشت و شامل میوههای تر و خشک، نیز آجیل یا به اصطلاح زرتشتیان، «لُرک» Lork که از لوازم این جشن و ولیمه بود، به افتخار و ویژگی «اورمزد» و «مهر» یا خورشید برگزار میشد.[۹] در آیینهای ایران باستان برای هر مراسم جشن و سرور آیینی، خوانی میگستردند که بر آن افزون بر آلات و ادوات نیایش، مانند آتشدان، عطردان، بخوردان، برسم و غیره، برآوردهها و فراوردههای خوردنی فصل و خوراکهای گوناگون، خوراک مقدس مانند «میزد» نیز نهاده میشد.
ایرانیان گاه شب یلدا را تا دمیدن پرتو پگاه در دامنهٔ کوههای البرز به انتظار باززاییده شدن خورشید مینشستند. برخی در مهرابهها (نیایشگاههای پیروان آیین مهر) به نیایش مشغول میشدند تا پیروزی مهر و شکست اهریمن را از خداوند طلب کنند و شبهنگام دعایی به نام «نی ید» را میخوانند که دعای شکرانه نعمت بودهاست. روز پس از شب یلدا (یکم دی ماه) را خورروز (روز خورشید) و دی گان؛ میخواندند و به استراحت میپرداختند و تعطیل عمومی بود (خرمدینان، این روز را خرم روز یا خره روز مینامیدند).خورروز در ایران باستان روز برابری انسانها بود در این روز همگان از جمله پادشاه لباس ساده میپوشیدند تا یکسان به نظر آیند و کسی حق دستور دادن به دیگری نداشت و کارها داوطلبانه انجام میگرفت نه تحت امر. در این روز جنگ کردن و خونریزی حتی کشتن گوسفند و مرغ هم ممنوع بود این موضوع را نیروهای متخاصم با ایرانیان نیز میدانستند و در جبههها رعایت میکردند و خونریزی به طور موقت متوقف میشد و بسیار دیده شده که همین قطع موقت جنگ به صلح طولانی و صفا تبدیل شده است. در این روز بیشتر از این رو دست از کار میکشیدند که نمیخواستند احیاناً مرتکب بدی شوند که آیین مهر ارتکاب هر کار بد کوچک را در روز تولد خورشید گناهی بسیار بزرگ میشمرد. ایرانیان به سرو به چشم مظهر قدرت در برابر تاریکی و سرما مینگریستند و در خورروز در برابر آن میایستادند و عهد میکردند که تا سال بعد یک سرو دیگر بکارند.
ایرانیان نزدیک به چند هزار سال است که شب یلدا آخرین شب پاییز را که درازترین و تاریکترین شب در طول سال است تا سپیده دم بیدار میمانند و در کنار یکدیگر خود را سرگرم میدارند تا اندوه غیبت خورشید و تاریکی و سردی روحیهٔ آنان را تضعیف نکند و با به روشنایی گراییدن آسمان به رخت خواب روند و لختی بیاسایند.
در آیین کهن، بنابر یک سنت دیرینه آیین مهر شاهان ایرانی در روز اول دیماه تاج و تخت شاهی را بر زمین میگذاشتند و با جامهای سپید به صحرا میرفتند و بر فرشی سپید مینشستند. دربانها و نگهبانان کاخ شاهی و (ایرانیان برده نداشتند / پیرایش ) خدمتکاران در سطح شهر آزاد شده و بهسان دیگران زندگی میکردند. رئیس و مرئوس، پادشاه و مردم عادی همگی یکسان بودند. البته درستی این امر تایید نشده و شاید افسانهای بیش نباشد. ایرانیان در این شب باقیمانده میوههایی را که انبار کرده بودند به همراه خشکبار و تنقلات میخوردند و دور هم گرد هیزم افروخته مینشستند تا سپیده دم بشارت روشنایی دهد زیرا به زعم آنان در این شب تاریکی و سیاهی در اوج خود است. جشن یلدا در ایران امروز نیز با گرد هم آمدن و شبنشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار میشود. متلگویی که نوعی شعرخوانی و داستانخوانی است در قدیم اجرا میشدهاست به این صورت که خانوادهها در این شب گرد میآمدند و پیرترها برای همه قصه تعریف میکردند. آیین شب یلدا یا شب چله، خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوههای گوناگون است که همه جنبهٔ نمادی دارند و نشانهٔ برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند، در این شب هم مثل جشن تیرگان، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است. حاضران با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و یا پُری آن، آیندهگویی میکنند.
در خراسان واژه یلدا بکار برده نشده در تمام ادوار تاریخی تا آنجا که اسنادشفاهی و مکتوب وجود دارد شبچله یا چله نشینی بکار رفته و در این شب طولانی آیین های و مراسم های خاصی وجود داشته که شاید در سایر مناطق ایران کمتر مرسوم بوده است به آن شب چراغانی یا شب چراغ می گفتند.از آنجا که هر میهمانی برای رفتن به شب نشینی، چراغی را همراه خود می برده و بدلیل فراوانی چراغ ها عبارت چهل چراغ که نشانه کثرت است بکار می بردند.ویدیو در یوتیوب یکی از سنتهای مهم برگزاری مراسم سرحمومی در شب چله بوده است. سرحمومی مراسمی است که داماد در حمام عمومی مردانه و عروس در حمام زنانه طی مراسم با شکوهی به حمام می بردند و با رقص و پایکوبی و چوب بازی مراسم حنا بندان بعد از شستن و کیسه کشی داماد انجام می دادند و در مراسم حنا بدان آواز امشب حنا می بندیم... بر دست و پا می بندیم ... را بصورت گروهی می خواندند.و درپایان لباس نو بر عروس و داماد و اقوام نزدیک آنها می پوشیدند این مراسم گاهی تا سحر طول می کشید و مقدمه مراسم عروسی در بعد از ظهر روز بعد بود. افراد دعوت شده در صحن حمام جمع می شدند اما جوانان و افراد غیر مدعو تا پایان مراسم در بیرون از حمام جمع می شدندو شوخی و بازی سیاه بازی و انتر بازی در می آوردند. هدیه دادن داماد برای نامزدش نیز یک امر اجباری بوده است در این شب به داماد این امتیاز بزرگ داده می شد که با بردن هدیه برای نامزدش بتواند شب در خانه بااو در یک اتاق و دوتایی بخوابد. داماد تا قبل از شب زفاف فقط در مناسبتهای خاص و از جمله شب چله مجاز به خوابیدن با نامزدش بوده است که به آن نامزد بازی می گفتند. در شهرهای خراسان خواندن شاهنامهٔ فردوسی در این شب مرسوم است. یکی از آیینهای ویژه شب چله در استان خراسان رضوی و خراسان جنوبی برگزاری مراسم «کف زدن» است. در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را که در این دیار به «بیخ» مشهور است، در آب خیسانده و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام «تغار» میریزند. مردان و جوانان فامیل با دستهای از چوبهای نازک درخت انار به نام «دسته گز» مایع مزبور را برای ساعتها هم میزنند تا به صورت کف سفت درآید و این کار باید در محیط سرد صورت گیرد تا مایع مزبور کف و سپس سفت شود خشک شده آن مانند گز اصفهان می شود. کف آماده شده در پایان با مخلوط کردن شیره شکر آماده خوردن شده و پس از تزیین با مغز گردو و پسته برای پذیرایی مهمانان برده میشود. در این میان گروهی از جوانان قبل از شیرین کردن کفها مجاز هستند با پرتاب آن به سوی همدیگر و مالیدن کف به سر و صورت یکدیگر شادی و نشاط را به جمع مهمانان میافزایند.
یکی دیگر از جشنهای ایرانی چله تموز است که عکس چله زمستان است و آن طولانی ترین روز سال است که هنوز هم در خراسان جنوبی گرامی داشته می شود.[۱]
شب یلدا(شب چله) در شهرستان دهاقان اصفهان: مانند سایر مناطق ایران فامیل و بستگان به خانه ی پدر بزرگها یا مادر بزرگها میروند ودور هم پای کرسی جمع میشوند. صاحب خانه هم با آجیل و میوه از مهمانها پذیرائی میکند آنها تا پاسی از شب و گاهی تا نزدیک صبح می نشینند، کتاب شاهنامه میخوانند و فال حافظ میگیرند.بزرگترها داستان یا خاطره نقل میکنند.تازه دامادها با هدیه یا خوانچه به خانه عروس میروند. آجیل شب یلدا:کشمش،گردو،بادام،قیسی،برگه زردآلو یا برگه گلابی،جوزقند و انجیر و خرما است. میوه شب یلدا:انار،هندوانه،سیب،گلابی انباری(سیبری)است. نوشیدنی شب یلدا:بطور معمول چای و شربت و چنانچه برف باشد مخلوط برف و شیره انگور. غذای شب چله(یلدا):چنانچه مقدور باشد پولو ماهی و در غیر اینصورت یکی از غذاهای محلی:مانند کوفته،گندی،چرب و شیرین و . . .
در خطهٔ شمال و آذربایجان رسم بر این است که در این شب خوانچهای تزیین شده به خانهٔ تازهعروس یا نامزد خانواده بفرستند. مردم آذربایجان در سینی خود هندوانهها را تزئین میکنند و شالهای قرمزی را اطرافش میگذارند. درحالی که مردم شمال یک ماهی بزرگ را تزئین میکنند و به خانهٔ عروس میبرند.
در کردستان نیز مانند سایر مناطق کوهستانی ایران این آیین تاریخ کهنی دارد.
مردم استان بوشهر نیز همچون دیگر هموطنان ایرانی، این آیین کهن را با رفتن به خانه بزرگ ترها میگذرانند. هندوانه در شب یلدا در بوشهر کاربرد زیادی دارد.
در مازندران شب یلدا بسیار با اهمیت و گرامی داشته میشود. در این شب همه مردم به خانه پدر بزرگها و مادر بزرگها رفته و ضمن دور هم نشینی و خواندن فال حافظ و فردوسی خوانی به خوردن تنقلات و میوه جات خصوصاً" انار و هندوانه و ازگیل میپردازند و با خوردن و نوشیدن و شنیدن صحبتها و داستانهای بزرگترها شب را به صبح می رسانند و معتقدند که صبح بعد از یلدا روز پیروزی خورشید بر سیاهی و تاریکیها است.
سفرهٔ مردم شیراز مثل سفرهٔ نوروز رنگین است. مرکبات و هندوانه برای سرد مزاجها و خرما و رنگینک برای گرم مزاجها موجود است. حافظخوانی جزو جدانشدنی مراسم این شب برای شیرازیهاست. البته خواندن حافظ در این شب نه تنها در شیراز مرسوم است، بلکه رسم کلی چلهنشینان شدهاست.
همدانیها فالی میگیرند با نام فال سوزن. همه دور تا دور اتاق مینشینند و پیرزنی به طور پیاپی شعر میخواند. دختر بچهای پس از اتمام هر شعر بر یک پارچه نبریده و آب ندیده سوزن میزند و مهمانها بنا به ترتیبی که نشستهاند شعرهای پیرزن را فال خود میدانند. همچنین در مناطق دیگر همدان تنقلاتی که مناسب با آب و هوای آن منطقهاست در این شب خورده میشود. در تویسرکان و ملایر، گردو و کشمش و مِیز نیز خورده میشود که از معمولترین خوراکیهای موجود در ابن استان هاست.
در اردبیل رسم است که خانواده ها شب یلدا دور هم جمع می شوند و تا پاسی از شب با هم شب نشینی می کنند.هنداونه.انار.پرتقال.تخمه.ماهی پلو و... از جمله خوراکی هایی است که در استان اردبیل مرسوم هست.ودر شب یلدا برای تازه عروس هندانه تزئین میکنند و به همراه هدایای دیگر از طرف خانواده دادماد فرستاده میشود
در گیلان هندوانه را حتماً فراهم میکنند و معتقدند که هر کس در شب چله هندوانه بخورد در تابستان احساس تشنگی نمیکند و در زمستان سرما را حس نخواهد کرد. «آوکونوس» یکی دیگر از خوردنیهایی است که در این منطقه در شب یلدا رواج دارد و به روش خاصی تهیه میشود. در فصل پاییز، ازگیل خام را در خمره میریزند، خمره را پر از آب میکنند و کمی نمک هم به آن میافزایند و در خم را میبندند و در گوشهای خارج از هوای گرم اتاق میگذارند. ازگیل سفت و خام، پس از مدتی پخته و آبدار و خوشمزه میشود. آوکونوس در اغلب خانههای گیلان تا بهار آینده یافت میشود و هر وقت هوس کنند ازگیل تر و تازه و پخته و رسیده و خوشمزه را از خم بیرون میآورند و آن را با گلپر و نمک در سینهکش آفتاب میخورند.(آو= آب و کونوس = ازگیل). در گیلان در خانوادههایی که در همان سال پسرشان را داماد یا نامزد کردهاند رسم است که طبقی برای خانواده نوعروس میفرستند. در این طبق میوهها و خوراکیها و تنقلات ویژه شب چله به زیبایی در اطراف آراسته میشود و در وسط طبق هم یک ماهی بزرگ (معمولاً ماهی سفید) تازه و خام همراه با تزیین سبزیجات قرار میگیرد که معتقدند باعث خیر و برکت و فراوانی روزی زوج جدید و همچنین سلامت و باروری نوعروس میگردد.[نیازمند منبع]
مردم خوزستان تا سحر انتظار میکشند تا از قارون افسانهای استقبال کنند. قارون در لباس هیزمشکن برای خانوادههای فقیر تکههای چوب میآورد. این چوبها به طلا تبدیل میشوند و برای آن خانواده، ثروت و برکت به همراه میآورند.[نیازمند منبع] به خانه بزرگترها رفته و دور هم جمع شده به شوخی خنده گذرانده. اجیل هندوانه انار شیرینی و خرما و لبو و اش وشیرینی های مختلف از جمله خوراکی های این ایین کهن است
مردم استان قزوین نیز همچون دیگر هموطنان ایرانی، این آیین کهن را با رفتن به خانه بزرگترها میگذرانند. به عقیده بزرگترها آوردن میوههای مختلف خشک و تر و میوههای سرخ فام که به "شب چره" معروف است، همراه با خوراکیهای دیگر شگون داشته و زمستان پر برکتی را نوید میدهد. در بعضی مواقع که مادر بزرگها در آوردن تنقلات تاخیر میکنند کوچکترها شعر "هر که نیارد شب چره - انبارش موش بچره" سر میدهند، که مادربزرگ در آوردن "شب چره" تعجیل میکند. دراین شب اغلب مردم قزوین با خوردن سبزی پلو با ماهیدودی و سپس هندوانه، انار، انواع تنقلات از جمله کشمش، گردو، تخمه، آجیل مشگلکشا و انجیر خشک، شب نشینی خود را به اولین صبح زمستانی گره میزنند. به عقیده مادر بزرگهای قزوینی اگر دراین شب ننه سرما گریه کند باران میبارد، اگر پنبههای لحاف بیرون بریزد برف میآید و اگر گردنبند مراوریدش پاره شود تگرگ میآید. یکی دیگر از آداب و رسوم "شب یلدا" فرستادن "خونچه چله" از سوی داماد به عنوان هدیه زمستانی برای عروس است. در این خونچه برای عروس پارچه، جواهر، کلهقند و هفت نوع میوه مثل گلابی هندوانه، خربزه، سیب، به با تزئینات خاصی فرستاده میشود.
انار و هندوانه جزو مهم ترین ملزومات شب یلدا هستند. همچنین اجیل شب یلدا نیز در ایران طرفدار بسیاری را دارد .
|پیوند بایگانی=
، باید ابتدا |پیوند=
را مشخص کنید.. بازبینیشده در http://www.iranicaonline.org/articles/cella-term-referring-to-any-forty-day-period.|پیوند بایگانی=
، باید ابتدا |پیوند=
را مشخص کنید.. بازبینیشده در http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=5547.
|
نبسته ام به کس دل نبسته کس به من دل رها رها من
|
استاد حشمت لر نژاد
فرزند مرحوم حاج فتح الله در سال 1326 در شهر کرمانشاه متولد شد. در سال 1343 در سن 17 سالگی در ارکستر رادیو کرمانشاه اولین ترانه خود را اجرا کرد. توصیف و تحلیل مختصر صدای لر نژاد (قباد پاک نژاد)
استاد مظهَر خالِقی خواننده مشهور کردِ ایران متولد شهریور ۱۳۱۸سنندج است. وی در خانواده ای از مشایخ کرد بدنیا آمد. از همان نوجوانی به یادگیری موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی کردی پرداخت. اولین اجرای ضبط شده استاد متعلق به دههٔ سی است که در رادیو سنندج و به زبان فارسی اجرا کرده است. او دانش آموختهٔ فیزیک از دانشگاه تهران است و قبل از ورودش به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران دبیر دبیرستانهای تهران بود .از او بیش از ۲۵۰ آواز فولکلوریک ضبط و ثبت شده است . مظهر خالقی تا قبل از مهاجرتش به انگلستان و سپس اقامتش در کردستان عراق در پستهای مدیریتی فراوانی از جمله مدیر کل تلویزیون سنندج و کرمانشاه فعالیت کرد.[۱] وی در کنار سید علی اصغر کردستانی و حسن زیرک از برجستهترین و شناختهشدهترین خوانندگان موسیقی کردی به شمار میآید.[۲] آهنگهای بسیاری از وی با آهنگسازی و تنظیم مرحوم مجتبی میرزاده،ضبط شدهاست. علاوه بر کتابهایی که توسط نویسندگان مختلف در مورد زندگی هنری استاد به بازار کتاب آمده اخیرا کتابی از اشعار آهنگهای مشهور وی نیز چاپ شده است. و مجموعه ای از آثار و آوازهایش با نظارت کامل خودش در انستیتوی فرهنگ و فولکلور کردستان بصورت صوتی منتشر شده است.[۳] از ترانههای مشهور وی میتوان "په پولهٔ ئازاد"[۴]، "ئهگهڕێمهوه"، "ئاسۆی کورد" و "بیرت دهکهم" را نام برد. از سال ۱۳۹۰از صداو سیمای مرکز سنندج صدای ایشان گاهگاهی پخش می شود. او هم اکنون مدیر (ئینستوتی که له پوری کورد ) در کردستان عراق - سلبمانیه است. این مرکز در زمینهٔ هنر، ادبیات و فلکلور کرد فعالیت میکند تحلیل زیبایی صدای خالقی(قباد پاک نژاد) جنس صدای استاد خالقی مثل نرمی و لطافت مخمل نوازشگر است و تحریر های پر قوت و روانش همچو مروارید های متسلسل با تسلطی استادانه اجرا و کنترل میشود رسایی و احساس نهفته در اوازش همراه با حزنی خوشایند که من فکر میکنم روح انسان را از سستی افسردگی به سرمستی و تحرکی ارام وادار میکند یکی از موثرترین اواهای بشری است که ما را سر شار از لذت نیوشدن میکند من با هر گوش دادن لذت پرسه در وادی کوهستان و چمنزاران بکر و عطر صبحگاهی امیخته با نوای بلبلان مست در بهاران (چله زادگاهم) را با تمام وجودم احساس میکنم آوازهایش کاملا منطبق بر ردیف دستگاهی اجرا شده و هیچ فالشی و ناپختگی در اوای اسمانیش نیست .امید که همیشه باشد.
|
نه نسیم و نه درخت نه آبی در گذر
شر شر نوحه ای گسیخته می جنبد تنها
احمد شاملو
سراب.....
میگویم آب...
صد کوزه سفالین سبزینه بسته سیر اب میایند.
و رو بروی دست و دهانم صف میکشند.
و چشمهایم از سمت خشک تشنگی ابری و خواب و خیس را میبیند
اما نگاهم از پشت خار توشه مژگان
بر کاغذ سفید کویری می خواند"آ......سراب......!
۶۷/۴/۲۲
در دل سبزینه ای گم میشوم
تا شاید از خاک گلم گلی سرخ فام بر آید .
و انتظار چقدر کوتاه ست .
هدف گمشده
گاهی آدمی سر خوش از خیالی
لبخندی بر لبش می شکفد
گاهی آدمی از دور
رنگ خیالی را وقعی میبیند
گاهی آدمی به خیال امیدواری
معنی یاس را فراموش میکند
گاهی کسی ذهنش لبریز از تفکری عمیقانه
راهش به نا کجا آباد میکشد
و به امید این سودا مصمم میشود
میرود تا آن خیال
ولی ناگهان حبابی رامی بیند
می خواهد بردارد آن را
ای دریغ که می ترکد و
هدف گم میشود.
۷۵/۱/۱۴
* منتظر هیچ دستی در این دنیانباش... اشکهایت را خودت پاک کن!!
* زبان استخوان ندارد... اما آنقدر قوی است که میتواند دلی را بشکند...مراقب حرفهایمان باشیم!!
*به کسانی که پشت سر شما حرف میزنند بی اعتنا باشید...آنها به همانجا تعلق دارند...
یعنی "دقیقا" پشت سر شما!!
*آدمها مثل عکس هستند... زیادی که بزرگشون کنی کیفیتشون میاد پایین!!
*زندگی کوتاه نیست...مشکل اینجاست که مازندگی را دیر شروع میکنیم!!!
از وبلاگ عبدالحسن پروه
طب سنتی برای شما نسخه های جالبی دارد نسخه هایی که حداقل می دانید عوارض جانبی هم ندارد
بی خطر بودن،کم عارضه بودن گیاهان دارویی، بسیاری از خانواده ها را متقاعد کرده تا برای حفظ سلامتی جسم و روح و درمان بیماری ها و اختلال هایی که در ۲ سال اول زندگی به سراغ نوزادانشان می آید، ازاین شیوه های طبیعی و سنتی درمانی استفاده کنند.
شیوه هایی که نه تنها در درمان و تسکین بیماری ها موفق اند بلکه می توانند با کمترین عارضه جانبی و بدون نیاز به داروهای شیمیایی و مدرن برای درمان و تسکین دردهای دوران نوزادی موثر واقع شوند. دکتر سعید صانعی مشاور گیاهدرمانی و درمانگر در این باره اطلاعاتی را با شما درمیان میگذارد.
درمان زردی با یک نسخه گیاهی
بسیاری از درمانگران طب بر این باورند که مصرف برخی از گیاهان دارویی
میتواند تاثیر بسیار زیادی بر درمان نوزادان مبتلا به زردی دارد.
• مصرف دو گیاه دارویی ترنجبین و شیرخشت یکی از بهترین نسخههای گیاهی برای درمان زردی در نوزادان است. به شرط آنکه مصرف این گیاهان با مشاوره متخصص و یا درمانگر طب سنتی باشد.
• حمام درمانی با عصاره یا جوشانده گیاه دارویی گل بنفشه و گل ختمی نیز یکی دیگر از روشهای درمان زردی است که میتواند به تنهایی و یا در کنار دیگر شیوههای درمانی مورد استفاده قرار گیرد. در این شیوه کافی است نوزاد را با جوشانده این گیاهان حمام کنید.
• رژیم درمانی و اصلاح برنامه غذایی مادران شیرده و افزودن ادویهها و گیاهان دارویی با طبع خنک نیز یکی دیگر از شیوههای درمان زردی نوزادان است. مادران با تغییر رژیم غذایی خود با نظارت درمانگر طب سنتی میتوانند داروی مورد نیاز نوزادشان را از طریق شیر به نوزاد خود منتقل کنند.
چگونه شربت گیاهی بسازیم
برای درمان نوزاد مبتلا به زردی میتوانید از شربت ترنجبین و شیرخشت
استفاده کنید. این شربت میتواند در مدت زمانی ۸ تا ۱۰ روز زردی نوزاد را
برطرف کند. برای تهیه این شربت گیاهی باید ۱ قاشق غذاخوری از ترنجبین را در
۱ لیوان آب جوش بریزید و اجاهز دهید به مدت ۵ دقیقه درون آب جوش خیس
بخورد.
پس از این مدت آن را صاف کنید و به آن یک قاشق چای خوری شیرخشت به آن اضافه کنید و آن را هم بزنید. این مخلوط را دوباره از صافی عبور دهید و از آن هر ۲ ساعت یک بار، یک قاشق چای خوری به نوزادتان بدهید. نوزادتان باید تا زمانی از این شربت گیاهی مصرف کند که مدفوعش به رنگ زرد طلایی در آید. بنابراین باید در طول زمانی که به نوزادتان این شربت را میدهید، مدفوع و رنگ پوست او را بررسی کنید.
در این حالت باید مدفوع نوزاد زردطلایی شود و از میزان زردی پوست او نیز کاسته شود. به اعتقاد درمانگران در صورتی که مصرف این شربت به همراه حمام کردن نوزاد با جوشانده این دو گیاه باشد میتواند موجب تسریع روند درمانی شود.
و اما یادتان باشد:خودسرانه گیاه درمانی نکنید
همانطور که مصرف بسیاری از قرصها و داروهای شیمیایی با عوارض جانبی همراه
است، مصرف برخی از گیاهان دارویی نیز با عوارض جانبی همراه است. بنابراین
پیشنهاد من این است که برای مصرف این گیاهان حتما با درمانگر یا متخصص طب
سنتی مشاوره کنید تا از بروز تداخل دارویی پیشگیری کنید. و با عوارض
احتمالی گیاهان دارویی نظیر ترنجبین و شیرخشت نیز آشنا شوید. چرا که این
گیاهان دارویی اگر چه به درمان زردی کمک میکنند اما ممکن است موجب بروز
اسهال و دلپیچه در برخی از نوزادان شود. در صورتی که والدین با مشاوره متصص
طب سنتی و تحت نظر او این کار را انجام دهند می توانند این مسئله را کنترل
کرده و میزان آن را در نوزادشان به حداقل برسانند.
آشنایی با خواص درمانی زرشک
یکی از گیاهان دارویی پرمصرف، زرشک است. میوههای قرمز کوچک این گیاه در سفرههای بیشتر مردم مورد استفاده قرار میگیرد.
زرشکپلو، مربای زرشک، سس زرشک، کیک زرشک، ترشی زرشک و حتی آب زرشک، اسمهای آشناست که طعم، مزه و خواص جالبی دارد.
علاوه بر خواص تغذیه ای، از رنگدانههای موجود در چوب و پوست گیاه زرشک برای رنگ کردن چرم و پشم نیز استفاده میشود.
خواص درمانی
سابقه مصرف زرشک به دوره مصر باستان میرسد، زمانی که فراعنه و ملکهها،
این گیاه را با تخم رازیانه به منظور درمان طاعون مصرف میکردند.
درباره خواص درمانی زرشک مطالب زیادی بیان شده است، به عنوان مثال سرخپوستان آمریکا زرشک را برای بیماریهای خونی، سل، بیاشتهایی، بیماریهای کلیوی، رماتیسم، زخمها و جراحتها به کار میبردند.
بعضی از پزشکان سنتی در ایران نیز زرشک را به عنوان رفع بوی بد خلط سینه میشناختند و در درمان بیماریهای لثه، درد دندان و بعضی بیماریهای چشمی (ضعف دید) از آن استفاده میکردند.
از زرشک برای درمان بیماریهای آرتریت، مشکلات صفراوی، اسهال، کاهش تب، التهاب طحال، آماس زبان، زرد زخم، کمردرد، از بین بردن کرمهای حلقوی، مشکلات قلبی، قاعدگی دردناک، مشکلات کبدی، بواسیر و تبخال نیز استفاده میشود.
روسها زرشک را برای التهاب خونریزی دهنده دیواره رحم، مشکلات کیسه صفرا، فشار خون بالا، افزایش ترشح صفرا و همچنین برای تنظیم ارگانهای زنانه مصرف میکنند.
زرشک، سرشار از ویتامین C
برگهای گیاه زرشک سرشار از ویتامین C است و خاصیت داروی ملین را دارد،
میوههای آن ادرارآور و خلطآور است و برای خوشبو شدن دهان نیز استفاده
میشود. پوسته، ریشه و ساقه آن تقویتکننده، ضدعفونیکننده، صفراآور، مدر و
ملین است.
در مطالعات جدید ثابت شده است زرشک به علت داشتن آلکالوئیدی به نام بربرین اثرات آنتیبیوتیکی برای باکتریها دارد. همچنین سولفات موجود در این گیاه علیه سیستمهای توموری قابل استفاده است. شاید به همین دلیل است که بعضی زرشک را عامل ضد تومور یا سرطان میشناسند.
عوارض جانبی
طبیعت میوه زرشک سرد و خشک است و در کتابهای قدیمی گفته شده است که زرشک
برای کسی که سرفه میکند، مفید نیست. علائم سمی بودن زرشک شامل گیجی،
خوندماغ، اسهال، تحریک کلیوی و نفریت است. طبیعت پوست ریشه ی گیاه گرم و
خشک است.
زرشک، داروی درمان دیابت و چاقی
نوعی داروی سنتی گیاهی چین برای دیابت نوع ۲ و لاغری مفید است. در ادبیات
چنین گفته شده، بربرین، که در ریشه و ساقه بعضی از گیاهان وجود دارد
میتواند قند خون بیماران دیابتی را کاهش دهد.
حالا دانشمندان با آزمایش روی موش و جوندگان دیگر به درستی این نظر پی بردهاند.
دانشمندان در نشریه دیابت نوشتهاند؛ بربرین وزن بدن حیوانات تحت آزمایش را نیز کم کرد یعنی برای درمان چاقی نیز میتوان از آن استفاده کرد. بربرین از جمله در زرشک وجود دارد که مصرف آن در فرهنگهای مختلف از جمله برای درمان اسهال تجویز شده است.
گروهی بینالمللی تأثیر بربرین را در کاهش قند خون روی موشها آزمایش کردند و متوجه شدند خوردن آن باعث کاهش میزان قند خون، کم شدن چربیهای موجود در جریان خون و کارکرد بهتر انسولین در بدن میشود و وزن بدن حیوان را کم میکند.
پرفسور دیوید جیمز، رئیس برنامه تحقیقات دیابت و چاقی در موسسه گاروان، در سیدنی، استرالیا گفت: ما درباره درمان دیابت نوع دوم تحقیق میکنیم که علت بروز آن اختلال در کار انسولین است. ما حالا مدرک علمی داریم که نشان میدهد بربرین کمک میکند انسولین خیلی بهتر کار کند.
بربرین کمک میکند انسولین، قند خون را کنترل کند اما به پاک کردن جریان خون از وجود چربی هم کمک میکند و ما تصور میکنیم که همین امر باعث میشود تا در کاهش وزن بدن هم موثر باشد.
زرشک برای درمان سنگ کلیه مناسب است
یک متخصص قلب و عروق گفت: زرشک در درمان بیماریهای قلبی، کلیوی و فشارخون
موثر است. دکتر مهدی عارفی با بیان این مطلب افزود: زرشک با دارا بودن
بربرین (Berberin) دارای اثرات مفید برای قلب است و خاصیت ضد آریتمی،
فشارخون و کاهش دهنده مقاومت عروق دارد.
وی با بیان اینکه زرشک به علت داشتن اسیدهای آلی ملایم بوده و برای درمان سنگ کلیه مناسب است، افزود: میوه زرشک بر اثر تصفیهکنندگی و ضدعفونی کننده خون، منقبض کننده عروق، پایین آوردن تب، کاهش تورم و فشارخون، تنظیم و ضربان عضلات قلب است.
دکتر عارفی اظهار کرد: برگ زرشک با مخلوط داروهای مناسب به تنهایی میتواند برای زخم روده و رفع اسهالهای مزمن موثر باشد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بربرین، الکالوئیدی است که به صورت بلورهای سوزنی شکل و زردرنگ متبلور میشود و طعم خیلی تلخی دارد.
زرشک از سرماخوردگی پیشگیری میکند
یک کارشناس تغذیه گفت: به دلیل وجود ویتامین B فراوان در زرشک، این ماده
غذایی میتواند در پیشگیری از سرماخوردگی نقش بسزایی داشته باشد. یوسف
نقیایی گفت: زرشک یک نوع میوه است و در گروه میوهجات قرار میگیرد.
وی گفت: یکی از بهترین ترکیبات موجود در زرشک، ویتامین B فراوان است که در پیشگیری از سرماخوردگی نقش مهمی دارد. همچنین وجود اسیدهای عالی فراوان در این میوه که سبب مزه ترش آن میشوند میتواند در جذب آهن نقش بسزایی داشته باشد.
وی ادامه داد: همچنین آهن موجود در زرشک قابل توجه است. از سایر ویتامینهای موجود در این میوه میتوان به ویتامینهای گروه B به خصوص ویتامین B1 ,B2 اشاره کرد که ویتامین B1 یا تیامین میتواند عوارض عصبی و حتی پرخاشگری را بهبود بخشد.
وی از دیگر خواص زرشک را اثر مناسب آن بر کاهش فشار خون برای افراد دچار این بیماری عنوان کرد.
عسل ماده غذایی طبیعی است که خاصیت فراوانی دارد. عسل پوست را تمیز و با آکنه و خشکی پوست مقابله می کند. اما آیا می دانستید که عسل در کاهش بوی نامطبوع بدن نیز نقش موثری دارد؟
برخی افراد با این که به طور منظم حمام می کنند اما پس از چند ساعت بدنشان بو می گیرد. علت آن ممکن است مشکلات هورمونی باشد یا این که به طور طبیعی بیش از حد تعریق می کنند. برای حل این مشکل، ۲ قاشق غذاخوری عسل را به آب ولرم اضافه کنید و در پایان قبل از آن که خود را آب بکشید، بدن را با آب عسل شست وشو دهید.
مصرف عسل نه تنها باعث کاهش وزن می شود، بلکه بوی نامطبوع بدن را نیز کاهش می دهد. عسل نبود تعادل هورمونی را که باعث بوی نامطبوع بدن می شود، برطرف می کند.
زیر بغل قسمت اصلی ایجاد کننده بوی نامطبوع بدن است. از این رو همیشه زیر بغل را تمیز نگه دارید. موهای زیر بغل که بوی بدن را افزایش می دهد باید برداشته شود. سپس با مخلوطی از یک قاشق غذاخوری عسل و همان مقدار آب لیمو و کمی شکر، زیر بغل را بشویید و در ادامه با آب ولرم شست وشو دهید. این مخلوط نه تنها بوی نامطبوع زیر بغل را از بین می برد بلکه باعث روشن شدن رنگ پوست زیر بغل نیز می شود.
درست است که در کودکی همه ما، ترس از دراز شدن دماغ وادارمان می کرد دروغ هایمان را لو بدهیم و دماغ?مان را حفظ کنیم، اما حالا دیگر می دانیم دماغ هیچ دروغگویی شبیه پینوکیو دراز نمی شود و راه های دیگری برای کشف دروغ وجود دارد، راه هایی که بعضی کاملا به شناخت ما از افراد مقابل?مان ربط دارد و بعضی های دیگر، مثل همین راهنمایی که می خوانید، علمی و کارشناسی شده، توسط متخصصان علم روان شناسی و زبان بدن، کشف شده است…
دروغگو لبخند می زند
شاید فکر کنید لبخند، تنها راه انتقال حس های درست است، اما اصلا این طور نیست و گاهی دروغگوها لبخند می زنند تا حواس شما را از اصل قصه پرت کنند و حرف خودشان را به کرسی بنشانند، اما متخصصان دروغ سنجی معتقدند حتی دروغگوهای لبخندزن هم نمی توانند برای مدت طولانی به صورت تان نگاه کنند و معمولا سر را بیش از اندازه تکان می دهند و حواس?تان را به اطراف پرت می کنند. قرمزی گونه ها، گشادی پره های بینی، تنفس سریع و پلک زدن مداوم، علایمی است که می تواند یک دروغگوی حرفه ای را لو بدهد و نشان دهد طرف مقابل بیش از اندازه مغزش را درگیر کرده است.
چطور حرف می زند؟
این یک راه حل ساده برای تشخیص دروغگویی افراد نزدیک است. تن صدای افراد دروغگو، معمولا عوض می شود و حتی ممکن است بعضی از واژه ها را بکشد یا روی آنها تاکید کند. به لب ها هم نگاه کنید. معمولا دروغگوها بعد از پایان هرجمله، لب ها را به هم فشرده می کنند یا به سمت پایین می کشند.
لبخند دروغی افسانه نیست
این را همه ما در فیلم های سینمایی و سریال های تلویزیونی دیده ایم؛ اینکه آدم بد داستان، یک جایی یک لبخند بدجنسانه می زند و دستش رو می شود. شکل عامیانه روایت این راه حل همین است؛ به لبخندها توجه کنید و با توجه به شناخت از طرف مقابل تشخیص دهید این لبخند چقدر با واقعیت سازگار است یا نیست.
چطور حرف می زند؟
این یک راه حل ساده برای تشخیص دروغگویی افراد نزدیک است. تن صدای افراد دروغگو، معمولا عوض می شود و حتی ممکن است بعضی از واژه ها را بکشد یا روی آنها تاکید کند. به لب ها هم نگاه کنید. معمولا دروغگوها بعد از پایان هرجمله، لب ها را به هم فشرده می کنند یا به سمت پایین می کشند.
صداقت یکپارچه است
دروغگوها معمولا پشت تلفن یا در متن یک ایمیل راحت تر دروغ می گویند چون کنترل بدن برای گفتن حقیقتی که وجود ندارد سخت است. اگر یک نفر داستانی برای شما تعریف می کند و به آن مشکوکید، به حرکت های دست و بدنش دقت کنید. اگر صداقت در زبان نباشد، بدن هم همراهی نمی کند. دست ها بی ربط به داستان تکان می خورند، حرکت های شانه مصنوعی است و پاها معمولا دچار نشانگان بیقراری می شوند. به همین دلیل است که خیلی از دروغگوها دست هایشان را به هم گره می زنند و پایین تر از سطح دید قرار می دهند یا اصلا آنها را پشت سرشان مخفی می کنند.
واژه ها مهم اند
دروغگوها از واژه هایی مثل اما، به جز، در غیر این صورت و… استفاده نمی کنند چون یک چرای ساده و ناگهانی شما ممکن است حسابی آنها را به دردسر بیندازد. من، خودم و… هم در جملات دروغی کمتر استفاده می شود چون از نظر روان شناسی آنها در ناخودآگاه خود، می خواهند شریف باشند و این حرف ها را به خودشان نسبت ندهند.
سوال های ساده جواب ساده دارند
وقتی سوال سختی می پرسید، خیلی طبیعی است طرف مقابلتان برای جواب دادن به دوردست ها خیره شود، مکث کند و بعد حرف بزند، اما وقتی سوال های ساده شما تمام این عکس العمل ها را نشان می دهد، حق دارید شک کنید و بین تمام آن من و من کردن های طرف مقابل به این فکر کنید از چه فرار می کند.
از واژگان کلیدی استفاده کنید
اولین نکته ای که برای مصاحبه به روزنامه نگارها یاد می دهند، پرسیدن سوال هایی است که با «چ» شروع می شود؛ چرا، چطور، چگونه و…این یعنی از طرف مقابلت جزییات را بپرس تا به اصل جواب برسی. دروغگوها، معمولا داستانی کلی تعریف می کنند، پس حوصله کنید و جزییات را دانه به دانه با پرسیدن این سوال ها بپرسید. دروغ ها هیچ وقت جزییات ندارند.
3 حرکت موثر برای کوچک سایز کردن شکم
برای اینکه سایز شکم شما کاهش یابد ، چربیهایی که آن را پوشانده اند نیز باید کاهش پیدا کنند و از آنجایی که هیچ رژیمی نمی تواند فقط چربی های شکم را آب کند و روی سایر نقاط بدن تاثیر نگذارد ، برای سوزاندن این چربیها باید ورزش کنید . البته میزان توانایی شما برای سوزاندن چربی ها بوسیله ورزش کردن به ژنتیک بدن شما هم بستگی دارد.
دستورالعمل : _ هر هفته حداقل سه بار شنا کنید . این ورزش بسیاری از ماهیچه ها را درگیر می کند و چربی ها را می سوزاند.
_ روی زمین دراز بکشید ، پاهایتان را خم کنید و بالا بیاورید بطوریکه پاهایتان کاملا” راحت باشند. دستهایتان را بصورت ضربدر روی سینه تان بگذارید بطوریکه انگشتهای دستتان به راحتی شانه های شما را لمس کند . سعی کنید سر و گردن و قسمت بالای بدنتان را از زمین بلند کنید بطوریکه بدن شما و زمین زاویه ۳۰ درجه بسازند ، چند ثانیه صبر کنید و دوباره به حالت اول بازگردید و این تمرین باعث کشیده شدن عضلات شکم شما می شود. این تمرین را در سه ست دوازده تایی انجام دهید .
_ روی زمین دراز بکشید و دستهایتان را مستقیم بالا بگیرید بطوریکه انگار یک مبل و جسم سنگین دیگر را از زمین بلند کرده اید . پاهایتان را از روی زمین بلند کنید و زانوهایتان را کمی خم کنید .پشتتان را به زمین فشار بدهید و عضلات شکمتان را هم بطور همزمان منقبض کنید. حالا باسنتان را از روی زمین بلند کنید و بعد دوباره به آرامی روی زمین بگذارید . این نرمش را در سه ست دوازده تایی انجام دهید.
_ به پهلوی راست دراز بکشید . سپس آرنج راستتان را زیر شانه راستتان قرار دهید بطوریکه سر و گردن و قسمت بالای بدنتان از زمین بلند شوند. دست چپتان را روی ران پای چپتان بگذارید . حالا عضلات شکمتان را منقبض کنید و سعی کنید باسن و پای راستتان را تا آنجایی که می توانید از زمین بلند کنید. تا زمانیکه خسته شوید همین حالت را حفظ کنید . این تمرین را سه بار برای هر طرف تکرار کنید.
منبع : aftabir.com